Znaki korektorskie - zastosowanie (7)

Znaki korektorskie

     Redakcja to opracowanie tekstu pod względem merytorycznym i stylistycznym. Stanowi ona przedostatni etap powstawania tekstu. Redakcję przeprowadza się po to by:

• zobaczyć, czy tekst stanowi spójną całość;
• spojrzeć nań oczami czytelnika;
• sprawdzić, czy argumentacja rozwija się logicznie zdanie po zdaniu, akapit po akapicie;
• sprawdzić poprawność gramatyczną i ortograficzną;
• poprawić niezręczne i niejasne sformułowania;
• sprawdzić konsekwencję w: stosowaniu wyróżnień, wielkości liter w nagłówkach i  kroju podstawowym, wygląd cytatów, przypisów, odsyłaczy i numeracji;
• przyjrzeć się krytycznie tytułom i nagłówkom: czy zachęcają do czytania, czy informują czego dotyczy tekst;
• ocenić formalny wygląd strony.

Część redakcji można dokonać czytając tekst na monitorze komputera. Prawdziwa redakcja jest jednak możliwa dopiero po wydruku. Oczywiście powinien to być wydruk maksymalnie zbliżony do końcowego. Szczególnie użyteczne przy wprowadzaniu korekty tekstu są ogólnie przyjęte znaki korektorskie. W tabelach zestawiono najważniejsze z nich z przykładami zastosowania.

 

 

Znaki korektorskie są ważnym elementem redakcji tekstu. Są one używane przez korektorów, redaktorów, ale także autorów prac, czy promotorów do zaznaczenie błędów na wydruku tekstu, czy elementach graficznych pracy, tj. grafy, tabele, wykresy, schematy. Umieszcza się je w tekście, na marginesie (z reguły prawym). W Polsce zastosowanie znaków korektorskich regulowane jest normą z dnia 6 czerwca 1972 r. Znaki korektorskie i wykonywanie korekty drukarskiej (PN-72/P-55036). Znaki korektorskie dzielą się na kilka grup, mianowicie:

• odnoszące się do wyrównania akapitu,
• dotyczące odstępów między znakami, wyrazami i wierszami,
• odnoszące się do układu tekstu w wierszu i kolumnie,
• dotyczące interpunkcji, ortografii, błędów stylistycznych  (inaczej tzw. znaki wymiany/wstawień),
• odnoszące się do stylu pisania.

  

      Znaki korektorskie są niezwykle użyteczne. Ważnym jest, aby zarówno autor pracy, jak i osoba promotora znała podstawowe znaki korektorskie, co usprawni proces komunikacji. Ich wykorzystywanie w redakcji tekstu, pozwala przede wszystkim na zaoszczędzenie czasu przy korekcie. Pełnią one zatem funkcję symbolu, znaczników. Co więcej,  zwiększają czytelność wprowadzonych korekt. Spełniają rolę „nici porozumienia” między autorem pracy i  promotorem. Należy pamiętać, że znak korektorski wstawia się w miejscu, w którym występuje błąd, a następnie powtarza się go na marginesie wydruku.
 

 

     W związku z powyższym, znaki korektorskie pozwalają promotorowi na zakomunikowanie autorowi pracy wytycznych edytorskich, do których powinien dostosować tekst, mianowicie:

• niepotrzebne powtórzenie,
• zbędny odstęp,
• za duży odstęp,
• brak odstępu,
• za mały odstęp,
• za mały odstęp między wierszami,
• te wyrazy winny być złożone w ciągu, a nie pod;
• tu trzeba niestety złamać wiersz,
• to umieść po środku,
• w tekście nie ma miejsca na nieuzasadnione nierówności i defekty składu,
• zastosuj kursywę,
• zastosuj wyróżnienie, przekreślenie, podkreślenie, spacjowanie;
• trzeba niekiedy wrócić do zwykłego pisma itp.

     Autor tekstu, który rozumie znaczenie znaków korektorskich będzie w stanie w  efektywny sposób wprowadzić zmiany. Dodatkowo, zachodzi duże prawdopodobieństwo, że nie będzie popełniał tych samych i podobnych błędów w czasie składania tekstu kolejnego rozdziału, gdyż symbole lepiej zapadają w pamięć, niż komentarze i notatki pisane na marginesie przez promotora.

 

Bibliografia

Bielc E., J. Bielc, Podręcznik pisania prac albo technika pisania prac, Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, Kraków 2007.

Marszałek L., Edytorstwo publikacji naukowych, PWN, Warszawa 1986.

Trzynadlowski J., Edytorstwo. Tekst, język, opracowanie, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1983.